Wystawa w „Elektrowni”. Kto szczekał na Paruzela, a kto na Strzemińskiego

7 lutego 2019

„Szczekał na mnie wnuk psa, który szczekał na Strzemińskiego” – tak intrygujący tytuł – z dopiskiem „Retrospektywa ” – nosi wystawa Andrzeja Paruzela w Mazowieckim Centrum Sztuki Współczesnej „Elektrownia”. Wernisaż w piątek, 8 lutego, o godz. 18.

  Andrzej Paruzel 2015   Wystawa przygotowana dla "Elektrowni" po raz pierwszy ujmuje kilkudziesięcioletnią twórczość artysty w ramy klasycznej retrospektywy, pokazując kolejne jej etapy na tle innych zjawisk w sztuce polskiej i powszechnej tego czasu. Pokaz podkreśla szereg cech szczególnych postawy Paruzela, przejawiających się w cennej z dzisiejszej perspektywy praktyce artystycznej, m.in. przykład polskiego sytuacjonisty, tworzenie fikcyjnych historii, sztuka i życie jako egzystencjalny performance, artystyczne korespondencje. Tytuł wystawy zaczerpnięty został z jednego z wykładów artysty jako przykład licznych relacji Paruzela (rzeczywistych bądź zaocznych) z innymi artystami i z historią sztuki. Wystawa jednocześnie dokumentuje poprzez postać artysty kilka istotnych wątków polskiej sztuki, m.in. działania wyrosłe z filmowego środowiska łódzkiego, środowiska niezależne lat 80. (przede wszystkim działalność Biura Soczewka, „samizdaty” Biura), dziedzictwo sztuki konceptualnej, działania animatorskie przełomu lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych (wydawnictwo Hotel Sztuki, Muzeum Artystów). Wiele prac Andrzeja Paruzela zostanie po raz pierwszy pokazane szerokiej publiczności. Z wcześniejszych pokazów były znane jedynie garstce uczestniczących odbiorców. Wystawa wpisuje się w szereg działań polskich instytucji sztuki, które na przestrzeni ostatnich dwóch dekad przepisują historię sztuki i przywracają pamięć polskiej sztuki lat 70. i 80., porządkując ówczesne postawy i praktyki artystyczne z dzisiejszej perspektywy i przy użyciu współczesnych narzędzi metodologicznych. Ekspozycji towarzyszy dwujęzyczna (polsko-angielska) publikacja o charakterze monografii pod redakcją Romualda K. Bochyńskiego, najpełniej dokumentująca działania artysty, oraz zawierająca zachowane, niekiedy nie publikowane, teksty poświęcone twórczości Paruzela, a także  powstałe specjalnie na jej użytek, autorstwa kuratora wystawy Stanisława Rukszy oraz Doroty Grubby. Andrej Paruzel. Urodzony w 1951 r., absolwent Uniwersytetu Warszawskiego (magister nauk o ziemi) oraz Wydziału Operatorskiego i Realizacji Telewizyjnej Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera w Łodzi. Mieszka i pracuje w Warszawie. Twórca instalacji wideo, filmów, fotografii eksperymentalnej oraz obiektów, performer i kurator. W latach 70. XX w. uczestniczył w ruchu polskiej neoawangardy filmowej. Członek Warsztatu Formy Filmowej oraz współzałożyciel Zespołu T.  Animator „Realizacji Koluszki”, projektu o charakterze artystyczno-społecznym i badawczym, dotyczącym działalności Władysława Strzemińskiego i Katarzyny Kobro w Koluszkach w latach 1926–1931. Założyciel Biura Przewodników po Sztuce i Kulturze (w którego ramach powstał szereg realizacji w przestrzeni publicznej), a także Hotelu Sztuki, który był galerią, wydawnictwem i stowarzyszeniem w Łodzi. W  latach 80. i 90. realizował swoje działania i projekcje w przestrzeni publicznej, a także zrealizował kilka wystaw w wielu ośrodkach w Europie, m.in. w Słowackiej Galerii Narodowej w Bratysławie, Kunstwerke w Berlinie, Hotel de Ville w Brukseli. Przez ostatnie 40 lat pokazy wideo i innych prac były realizowane m.in. w Muzeum Sztuki Nowoczesnej Miasta Paryża, gdzie reprezentował Polskę na Biennale Młodych. Uczestniczył także w dużych wystawach sztuki polskiej i europejskiej, m.in. w Centre Pompidou w Paryżu, Stedelijk Museum i Galerii de Appel w Amsterdamie, Tate Gallery w Londynie. Był uczestnikiem pierwszych festiwali wideo w Hadze, Bilbao i wielu innych. Prezentował swoje filmowe realizacje w ramach cyklu Pionierzy Polskiego Wideo w Polsce, USA, Kanadzie, Niemczech, Wielkiej Brytanii. Wykładał gościnnie w uczelniach artystycznych w Łodzi, Paryżu, Poznaniu, Toruniu i Lublinie. Był stypendystą m.in. Ministerstw Kultury Polski i Francji. Prace w zbiorach m.in. Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie (filmoteka), Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie, Muzeum Kinematografii w Łodzi, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Worcester Art Museum (USA), oraz w prywatnych kolekcjach w Polsce i za granicą. Fot. Materiały prasowe/"Elektrownia" .