Archeolodzy wkraczają na Piotrówkę

Już w lipcu na Piotrówce rozpoczną się prace archeologiczne, które mają być wstępem do utworzenia w najstarszej części Radomia skansenu i parku rekreacyjnego. To efekt umowy podpisanej dziś pomiędzy miastem i Instytutem Archeologii PAN.

- To ważny projekt zarówno dla Radomia jak i PAN. Mamy nadzieję, że zostanie odkryte to, co jest istotą naszego miasta i naszej państwowości - podkreśla prezydent Radomia Andrzej Kosztowniak. Dodaje, że utworzenie parku w dolinie Mlecznej, który będzie służył nie tylko radomianom, ale i turystom to wartość, która jest czynnikiem kulturotwórczym, poznawczym i naukowym.

Dyrektor Instytutu Archeologii PAN prof. Andrzej Buko zapewnia, że radomski projekt jest dla kierowanej przez niego placówki wiodący. - Dotychczas Radom był w cieniu innych miast, a jego potencjał jest niezmierzony - mówi profesor. Przekonuje, że grodzisko na Piotrówce to wręcz idealne miejsce, by poprowadzić cały proces badawczy, to sytuacja wyjątkowo optymalna.

Główne badania archeologiczne odbędą się w tym roku (umowa została podpisana na ten okres) i poza archeologami z PAN wezmą w nich udział także naukowcy z uniwersytetów: Warszawskiego i Kardynała Stefana Wyszyńskiego. W pracach będą też uczestniczyć stażyści i doktoranci z uniwersytetu w Granadzie w Hiszpanii.

Archeolodzy uważają, że podczas jednego sezonu uda im się rozstrzygnąć większość problemów dotyczących grodziska. - Planujemy otworzyć wykop na wale, który ma dostarczyć nam danych o samej konstrukcji wału i pozwoli stworzyć wytyczne do zagospodarowania terenu skansenu, do prób rekonstrukcji tego wału.Mają dostarczyć - przy założeniu, że znajdziemy konstrukcje drewniane dobrze zachowane - a powinniśmy je tam znaleźć - próbek, które pozwolą z dokładnością prawie roczną określić moment ścięcia drzew i budowy wału grodu, co w pewien sposób rozstrzygnie też dyskusje o tym, kiedy właściwie Radom w tej swojej średniowiecznej formie powstał. Mamy również nadzieję rozstrzygnąć kwestię, czy gród był otoczony fosą, co też w przyszłości pozwoli sensownie planować jego miejsce na terenie skansenu. Chcemy także w wykopach, które założymy w centrum grodziska, gdzie bardzo interesujące wyniki dały nieinwazyjne badania geofizyczne, rozpoznać i odnaleźć resztki zabudowy mieszkalnej grodu, bądź - być może - zabudowy związanej z postulowanym tam przez historyków kościołem świętego Piotra z XI wieku. Pełnił on prawdopodobnie funkcję pierwszej placówki chrześcijańskiej na tym terenie państwa piastowskiego - zapowiada kierownik badań terenowych Maciej Trzeciewski.

Archeolodzy zajmą się również osadą podgrodową, która znajdowała się na łąkach nad Mleczną, a w niej - odkrytą w latach 60.drewnianą, potężną drogą. Stanowiła ona główną oś komunikacyjną, organizującą przestrzeń tej osady i była częścią większego tranzytowego szlaku wschód - zachód. Specjaliści z PAN pobiorą próbki drewna i określą daty budowy traktu, bądź kolejnych faz jego przebudowy. Dostarczą też informacji o stanie konserwatorskim drogi i możliwości jej wyeksponowania w obrębie samego parku. Jak podkreśla Trzeciewski, to zadanie niezwykle trudne, ale podnosi wartość naukową, poznawczą i turystyczną takiego skansenu.

Ostatnim etapem będą badania inwestycyjne dotyczące zachodniego skraju obszaru podgrodowego, obejmujące strefę planowanych bulwarów. - Mają one dać odpowiedź na pytanie, jak daleko sięgała osada i jaki powinien być zakres przyszłych prac badawczych, wykopaliskowych w momencie budowy samych bulwarów - tłumaczy archeolog.

Prace na Piotrówce będą kosztować ok. 660 tys. zł, z czego 350 tys. daje (włącznie z pozyskanym specjalnie na ten cel grantem) PAN, a resztę miasto.

Bożena Dobrzyńska