Uroczystości z okazji 225 rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja odbyły się dzisiaj po południu przed Płytą Grobu Nieznanego Żołnierza. Wzięli w nich udział parlamentarzyści, przedstawiciele miejskich i wojewódzkich władz samorządowych, służb mundurowych, kombatanci i wielu radomian.

Konstytucja 3 Maja była pierwszym, nowoczesnym aktem ustawodawczym w Europie i drugim , po Stanach Zjednoczonych Ameryki Północne na świecie. Uchwalił ją, niespełna 20 lat po pierwszym rozbiorze Rzeczypospolitej, pracujący od 1788 r. Sejm Wielki. Ustawę zasadnicza zmieniała ustrój kraju: przede wszystkim wprowadzała monteskiuszowską zasadę podziału władz na ustawodawczą, wykonawczą i sądowniczą, znosiła liberum veto oraz wprowadzała monarchię dziedziczną – po śmierci Stanisława Augusta Poniatowskiego koronę miał otrzymać Fryderyk August z dynastii Wettynów. Konstytucja zmieniała stosunki społeczne w Polsce: chłopi mieli być wzięci pod opiekę państwa, odebrano prawa polityczne szlachcie nieposiadającej dóbr ziemskich, a także zwiększono uprawnienia mieszczan, niemal zrównując ich ze stanem szlacheckim. W kwestii religii Konstytucja wprowadzała wolność wyznania, przy czym religią panującą pozostawał katolicyzm, od którego odejście było przestępstwem.
Autorami Konstytucji 3 Maja byli król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki i Hugon Kołłątaj.
O tych ważnych kwestiach przypomniał w swym wystąpieniu prezydent Radomia. -Dzięki niej Polska stanęła w awangardzie państw najbardziej postępowych i demokratycznych. Konstytucja 3 Maja zawsze była traktowana jako narodowa świętość. Złóżmy wyrazy należnego hołdu twórcom konstytucji, reformatorom Rzeczypospolitej oraz wszystkim tym, którzy na przestrzeni dziejów stawali w obronie wartości zawartych w Konstytucji 3 Maja i wcielali w życie jej przesłanie -mówił Radosław Witkowski.
Konstytucja obowiązywała do 1792 r., kiedy w wyniku działań konfederacji targowickiej doszło do interwencji wojsk rosyjskich w Polsce. Rok później Rosja wraz z Prusami dokonały II rozbioru Rzeczypospolitej.
Święto Narodowe Trzeciego Maja, które upamiętnia uchwalenie Konstytucji zostało ustanowione w 1919 r. oraz ponownie, po latach komunizmu, w 1990 roku.
kat
Zdjęcia: Marian Strudziński