fot. Muzeum Wsi Radomskiej

To działka o pow. 39,3 tys. m kw, która znajduje się pomiędzy ul. Starokrakowską a dotychczasową wschodnią granicą skansenu.Kosztowała prawie  4 mln zł.

- – Skanseny to pewnego rodzaju wehikuły czasu. Nie ograniczamy się tu do podziwiania dzieł sztuki i  przyglądania się eksponatom za to udajemy się w swoistą podróż w czasie i  wkraczamy w zupełnie inny wymiar poznawania historii naszych przodków, ich zwyczajów i stylu życia. Muzeum Wsi Radomskiej jest tego doskonałym przykładem, dlatego inwestujemy w jego rozwój – podkreśla marszałek Adam Struzik.

Rynek i cztery pierzeje

Zespół będzie składał się z rynku z czterema zabudowanymi pierzejami. Na dwóch z nich zostaną ulokowane obiekty, które muzeum ma już w swoich zbiorach. Będą tu prezentowane budynki z północnej  i wschodniej części regionu radomskiego. Natomiast pozostałe dwie pierzeje powstaną z budynków pochodzących z południowej części regionu. Niewykluczone, że będą to również repliki domów przysłupowych, a także XIX-wiecznej kamiennej zabudowy, która była charakterystyczna dla tej części regionu.

Ostateczny kształt zespołu małomiasteczkowego poznamy w trakcie prac badawczych i projektowych. Wnętrza będą wykorzystywane do różnorodnych działań muzealnych. Odtworzone zostaną m.in. dawny sklep, apteka, zakład krawiecki, szewski, a także warsztat zegarmistrzowski połączony z wystawą zegarów szwarcwaldzkich.

Jak zauważa wicemarszałek Rafał Rajkowski, to ważny moment dla radomskiego skansenu. - – Ta inwestycja otwiera nowy rozdział w historii muzeum. Ziszczą się bowiem plany, które zrodziły się już w  latach 70. ubiegłego wieku. Wówczas budowa zespołu małomiasteczkowego nie była możliwa z  uwagi na brak odpowiedniego miejsca i przestrzeni. Postanowiliśmy to zmienić, znaleźliśmy środki w naszym budżecie i zakup nowego terenu stał się faktem - zaznacza marszałek.

Oryginalna konstrukcja

Na bogactwo tradycyjnej architektury drewnianej regionu radomskiego składały się nie tylko chłopskie siedliska, majątki ziemskie czy budynki sakralne, ale również budynki znajdujące się w niewielkich ośrodkach miejskich. Obiekty te łączyły w sobie wiele funkcji i charakteryzowały się oryginalną konstrukcją i obrazem plastycznym. Rynki z pierzejami zabudowanymi domami podcieniowymi, które stanowiły przestrzeń dla handlu i rzemiosła, czy specyficzne bramy przejazdowe są już tylko wspomnieniem.

Ilona Jaroszek dyrektor Muzeum Wsi Radomskiej przypomina, że działania zmierzające do realizacji tego projektu trwają od wielu lat. –- Gromadzimy kolekcję, która stanie się częścią ekspozycji małego miasteczka. W ostatnim czasie powstały już pierwsze przymiarki do planowanego rynku małomiasteczkowego, które będą rozwijane, a ich ostateczny kształt poznamy w niedalekiej przyszłości. Cieszę się, że wraz z nabyciem gruntów powiększymy obszar naszego muzeum, a jednocześnie zdecydowanie wzbogacimy jego ofertę dla zwiedzających - zauważą Ilona Jaroszek.

Koncepcja od 1975 roku

Pomysł budowy zespołu małomiasteczkowego pojawił się już w pierwszym scenariuszu etnograficznym  radomskiego skansenu, którego autorem był prof. Józef Gajek. Konspekt powstał w 1975 r. Rok później, po utworzeniu Muzeum Wsi Radomskiej, pracownicy skansenu rozpoczęli badania terenowe, które zaowocowały wytypowaniem kilku obiektów. W 1983 r. Tadeusz Derlatka opracował koncepcję urbanistyczną zespołu małomiasteczkowego, która uwzględniała powstanie rynku z trzema zabudowanymi pierzejami. Zabudowa miała powstać po północnej stronie ul. Szydłowieckiej, która wówczas była niezagospodarowana. Na podstawie projektu Tadeusza Derlatki Muzeum Wsi Radomskiej w latach 80. i 90. przeprowadziło kilkanaście rozbiórek zabytkowych XIX-wiecznych obiektów, które trafiły do muzealnego magazynu. Były to m.in. jatka, poczta, biblioteka i chałupa z Mogielnicy, urząd gminy z Gozdu i chałupa z Gowarczowa.

kat, bdb