„Konstytucja 3 Maja. Rok 1794” w Warce. Wystawa jednego obrazu w Muzeum Pułaskiego
Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce przy współpracy z Muzeum Historii Polski zaprasza na wyjątkową wystawę czasową. Tym razem to pokaz jednego obrazu. Będzie można go oglądać tylko przez dwa tygodnie, od najbliższego czwartku, 6 kwietnia, do 23 kwietnia.
Dzieło, które zostanie zaprezentowane należy do cyklu wielkoformatowych płócien przedstawiających sceny z dziejów Polski, które były eksponowane w Sali Honorowej Pawilonu Polskiego na Wystawie Światowej w Nowym Jorku, otwartej w 1939 roku. Po wybuchu II wojny światowej obrazy pozostały w USA. O wielkim powrocie dzieł Łukaszowców, po prawie 84 latach, usłyszała cała Polska w 2022 r.. Jeden z nich będzie można oglądać w Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce.
Dzieje Polski na siedmiu obrazach
Cykl siedmiu obrazów ukazujący dzieje Polski został namalowany w 1938 r. w Kazimierzu nad Wisłą przez 11 artystów, którzy należeli do grupy Bractwo Świętego Łukasza i dlatego zwano ich potocznie Łukaszowcami. Byli to: Bolesław Cybis, Bernard Frydrysiak, Jan Gotard, Aleksander Jędrzejewski, Eliasz Kanarek, Jeremi Kubicki, Antoni Michalak, Stefan Płużański, Janusz Podoski, Tadeusz Pruszkowski, Jan Zamoyski.
Pawilon Polski na Wystawie Światowej w Nowym Jorku uroczyście otwarto 3 maja 1939 r.. Jego program miał podkreślać, że Polska ma długą historię państwową, bogate tradycje demokracji i tolerancji, a przez wieki odgrywała ważną rolę w Europie. Ekspozycja miała pokazać również osiągnięcia II Rzeczypospolitej i jej nowoczesność. Kluczową rolę w historycznej części owej narracji odgrywały obrazy Łukaszowców, zawieszone w Sali Honorowej.
Obrazy zostały w USA
Wybuch II wojny światowej uniemożliwił dalsze finansowanie Pawilonu Polskiego z funduszy rządowych. Po zamknięciu wystawy i likwidacji pawilonu pod koniec 1940 r. jego komisarz generalny Stefan Ropp sprzedał część obiektów, żeby uregulować zobowiązania finansowe. Obrazy Łukaszowców ostatecznie przekazał jezuickiej uczelni Le Moyne College w Syracuse, w stanie Nowy Jork, gdzie pracował jako wykładowca. Od tego czasu prezentowano je w budynku tamtejszej biblioteki.
Wieloletnie działania polskich władz państwowych, dyplomatów, przedstawicieli Polonii na rzecz powrotu obiektów z Le Moyne College do Polski zostały uwieńczone sukcesem w 2022 r.. Dzięki staraniom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Muzeum Historii Polski, a także przedstawiciela Polonii Petera Obsta jedenaście dzieł stało się własnością Skarbu Państwa. Docelowo wszystkie znajdą się na ekspozycji stałej w nowym budynku Muzeum Historii Polski na Cytadeli warszawskiej.
„Konstytucja 3 Maja. Rok 1794” w Warce
Dzięki dobrej współpracy z Dyrekcją Muzeum Historii Polski oraz Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, do Warki przyjedzie obraz „Konstytucja 3 Maja. Rok 1794”.
Obok obrazu będzie można zobaczyć jeden z pierwodruków Ustawy Rządowej z 3 maja 1791 r. ze zbiorów Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce. Na ekspozycji zostanie przybliżona również historia grupy artystycznej Bractwo Świętego Łukasza oraz Polskiego Pawilonu na Wystawie Światowej w Nowym Jorku w 1939 roku.
Wernisaż odbędzie się 6 kwietnia. Wystawę będzie można zwiedzać do 23 kwietnia, od wtorku do niedzieli, także w drugi dzień świąt - poniedziałek wielkanocny.
