Litewskie dokumenty w Resursie
Na wystawie prezentowane są zdjęcia i dokumenty z lat 1944 -1953 ukazujące życie litewskich bojowników o wolność oraz członków ruchu oporu i ich rodzin na zesłaniu.
- W latach 1944 - 1945 Europa wraz z całym światem żyła myślą o zakończeniu wojny i kresie niemieckiego nazizmu – mówił ambasador Egidijus Meilunas.- Ale na Litwie, jak i w innych państwach bałtyckich, które już w 1940 roku utraciły niepodległość i odczuły, co znaczy „sowiecki raj”, panowały inne nastroje. Rozpoczęła się tam wojna narodowa, a jej celem była odbudowa państwa. Tysiące mężczyzn gromadziło się w lasach mając nadzieję, że taki stan nie utrzyma się długo. Niestety, ich oczekiwania nie spełniły się i przez dziewięć lat od 1944 do 1953 roku Litwa prowadziła walkę w osamotnieniu.
Jak mówią dokumenty w 1945 roku w litewskich lasach mogło działać około 30 tysięcy partyzantów pod dowództwem byłych żołnierzy, studentów i nauczycieli. Walki z sowiecką armią przybierały formę regularnej wojny. Tylko w latach 1944-1945 zginęło około 10 tys. partyzantów, a przez całą wojnę partyzancką życie straciło ponad 20 tys. osób. W wojnie wzięło udział ponad 50 tysięcy Litwinów, około 140 tysięcy zostało schwytanych i uwięzionych, a około 118 tysięcy zesłanych.
Prawie wszystkie zdjęcia i dokumenty partyzanckie pokazane na wystawie pochodzą z archiwum Muzeum przy Centrum Badania Eksterminacji i Ruchu Oporu Mieszkańców Litwy w Wilnie, a kilka z prywatnych zbiorów oraz innych litewskich archiwów.
Wystawę będzie można oglądać do 16 maja br.
Fot.: Marian Strudziński
