Książki nominowane do nagrody (fot. Materiały prasowe/MWG Wsola)

Hasło tegorocznego festiwalu to „Początki”. Podczas gali kończącej festiwal poznamy laureatkę bądź laureata VIII edycji Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza.

Jesienią 1933 roku Witolda Gombrowicz opublikował swoją pierwszą książkę: „Pamiętnik z okresu dojrzewania”. Z okazji 90-tej rocznicy tego debiutu organizatorzy festiwalu Opętani Literaturą, który towarzyszy ósmej edycji Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza, chcą mówić o początkach – nie tylko literackich. W kręgu festiwalowych tematów będą także relacje kultury i zjawisk społecznych, tym bardziej, że znów żyjemy w „ciekawych czasach”.

Podczas ośmiu festiwalowych dni odbędzie się dwanaście literackich i artystycznych wydarzeń. Wśród nich rozmowy, debaty, koncerty i projekcje filmów.

Sadurska i Lubomski

Prologiem festiwalu będą spotkania, które odbędą się w Muzeum Witolda Gombrowicza 9 i 10 września. W sobotę we Wsoli zaplanowane zostało spotkanie z laureatką ubiegłorocznej edycji Nagrody Gombrowicza Barbarą Woźniak oraz koncert Mariusza Lubomskiego. 10 września (niedziela), także we Wsoli Jerzy Radziwiłowicz będzie czytał kolejny rozdział powieści „Opętani” Witolda Gombrowicza. Po lekturze spotkanie z aktorem poprowadzi Jacek Wakar. W poniedziałek 11 września wydarzenia festiwalowe przeniosą się do Radomia i będą trwały do 16 września. W tym czasie w kilku miejscach w mieście odbędą się rozmowy, spotkania i projekcje. Zaś finałem festiwalu będzie sobotnia Gala Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza, podczas której poznamy nazwisko laureatki bądź laureata VIII edycji Nagrody.

100 książek, kandydatek do nagrody

Do tegorocznej Nagrody ostatecznie nadesłanych zostało 100 książek. Spośród nich kapituła w składzie: Ewa Graczyk, Jerzy Jarzębski (przewodniczący), Anna Kałuża, Zofia Król, Zbigniew Kruszyński, Józef Olejniczak, Justyna Sobolewska oraz Tomasz Tyczyński (sekretarz) nominowała do nagrody pięć.

Nominacje otrzymali:  Wiktoria Bieżuńska „Przechodząc przez próg zagwiżdżę” (Cyranka), Olga Górska „Nie wszyscy pójdziemy do raju” (Drzazgi), Urszula Honek „Białe noce” (Czarne), Sabina Jakubowska, „Akuszerki” (Grupa Wydawnicza Relacja), Jakub Nowak, „To przez ten wiatr” (Powergraph).

Laureat Nagrody otrzymuje 40 tys. zł, statuetkę oraz lornetkę, będącą symbolem twórczej uważności wobec świata i nawiązującą do ostatnich lat życia Gombrowicza, które pisarz spędził w Vence na południu Francji. Wyróżnienia w wysokości po 5 tys. złotych otrzymują też wszyscy nominowani. Od dwóch edycji kapituła przyznaje także wyróżnienie w postaci rezydencji literackiej. Wybrana przez kapitułę osoba spędzi miesiąc w Vence.

Galę Nagrody uświetni koncert Błażeja Króla.

Na wydarzenia festiwalowe wstęp wolny, z wyjątkiem Gali i koncertu Błażeja Króla – bezpłatne wejściówki na to wydarzenie można będzie odebrać po wydarzeniach 11 i 13 września w Miejskiej Bibliotece Publicznej. 

Szczegółowy program festiwalu:

9 września (sobota), Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli

godz. 17.00 – Ciąg dalszy nastąpił? - z Barbarą Woźniak, laureatką VII edycji Nagrody, rozmawia Robert Utkowski;

godz. 18.00 – koncert Mariusza Lubomskiego.

10 września 2023 (niedziela), Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli

godz. 17.00 – „Opętani czasem"

Co roku podczas festiwalu czytany jest fragment powieści „Opętani” Witolda Gombrowicza – od której cały festiwal wziął swoją nazwę. Ostatni odcinek tej powieści wydrukowano już po rozpoczęciu II wojny światowej. W tym roku kolejny rozdział „Opętanych” przeczyta Jerzy Radziwiłowicz, który festiwalową lekturę powieści rozpoczynał. Rozmowę z aktorem poprowadzi Jacek Wakar. 

11 września (poniedziałek), Miejska Biblioteka Publiczna w Radomiu

godz. 18.00 – Zarodki katastrofy – debata Piotra Sadzika z Moniką Gromalą i Jackiem Leociakiem o literaturze wobec opresji ideologicznej, szczególnie wobec faszyzmu, w latach 20. i 30. ubiegłego wieku oraz dziś.

12 września 2023 (wtorek), Miejska Biblioteka Publiczna w Radomiu

18.00 - spacer po Radomiu Gombrowiczów. Oprowadza Robert Utkowski (z Muzeum Witolda Gombrowicza).

13 września 2023 (środa), Miejska Biblioteka Publiczna w Radomiu

godz. 18.00 – Od początku. O literackich nagrodach, krytyce i marketingu dyskutują: Jerzy Jarniewicz, Justyna Sobolewska oraz Piotr Śliwiński. Moderator: Piotr Kofta. Do dyskusji zaproszono gości, którzy nie tylko są wybitnymi znawcami literatury, ale mają doświadczenie jurorowania oraz przewodniczenia kapitułom ważnych nagród literackich (Nagrody Literackiej Gdynia, Nagrody Literackiej m.st. Warszawy, Poznańskiej Nagrody Literackiej).

14 września 2023 (czwartek)

godz. 17.30 – Debiuty na językach (obcych). Z Antonią Lloyd-Jones, tłumaczką nie tylko Gombrowicza, ale także m.in. Olgi Tokarczuk rozmawia Anna Spólna  (miejsce: Apteka Kultury, Rynek 12);

godz. 20.00 – projekcja filmu „Zabijcie Witolda”, reż. A. Herbich, L. Trajtengarz – kino plenerowe (miejsce: Restauracja Pa Ta Thai, podwórko). Zrealizowany przed laty na zamówienie MWG i przy wsparciu MSZ dokument pokazuje argentyńską biografię Gombrowicza oraz ważne dla niej miejsca i osoby.

15 września 2023 (piątek), MCSW Elektrownia

godz. 17.30 – Jakie (i) czego początki? – Z nominowanymi do Nagrody rozmawia Michał Nogaś;

godz. 19.30 – „Powrót” – prapremiera filmu na podstawie „Dziennika” Witolda Gombrowicza. Reżyseria: Andrzej Wolski, występuje: Andrzej Seweryn. Przed seansem rozmowa z reżyserem.

„Powrót” to telewizyjno-kinowa wersja cieszącego się niesłabnącą popularnością monodramu przygotowanego przez Andrzeja Seweryna na podstawie „Dziennika” Witolda Gombrowicza.

Spektakl powstał w latach 90. ubiegłego wieku. Narodził się w Comedie Française, z którą Andrzej Seweryn, jego pomysłodawca i twórca, był związany. W jednej scenicznej postaci splatają się dwie osobowości: wielkiego aktora i wielkiego pisarza. Seweryn mówi słowami Witolda Gombrowicza, literackim tekstem zaprawionym doświadczeniami imigracyjnymi, autokreacją, czasem ironią. Gombrowicz w ujęciu Seweryna porusza i prowokuje.

Monodram przeniósł na ekran Andrzej Wolski, mieszkający w Paryżu reżyser filmowy, nagradzany dokumentalista. Zdjęcia kręcone były w Vence na południu Francji, w dawnym mieszkaniu Gombrowiczów. iego.

16 września 2023 (sobota), Zespół Szkół Muzycznych

17.00 – Gala Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza. Ogłoszenie laureata Nagrody. Koncert Błażeja Króla.

Bezpłatny dojazd z Radomia do Wsoli  9 i 10 września: zbiórka o godz. 16.20, przystanek Chrobrego/ Czysta, kierunek Michałów. Powrót po wydarzeniach.