Renowacje na zabytkowym cmentarzu. Odnowione zostaną dwa nagrobki

    Renowacje  obejmują w tym roku dwa kamienne, dziewiętnastowieczne pomniki: Emilii z Wolskich Targowskiej oraz rodziny Bełkowskich i Napiórkowskich. Łączny  koszt prac konserwatorskich został wyceniony na ponad 94 tys. zł.  Wykonawcą jest renomowana pracownia konserwatorska Grzegorza Świerczyńskiego, która już we wcześniejszych latach współpracowała z komitetem i parafią św. Wacława. - Tegoroczne prace to  bardzo duży wysiłek finansowy, dlatego bardzo liczymy na dobre efekty listopadowej kwesty na cmentarzu, ale również cieszymy się, że parafii św. Wacława, będącej zarządcą cmentarza rzymskokatolickiego i dyrekcji nekropolii Edycie Sitarskiej, udało się cześć środków pozyskać z dotacji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków – wyjaśnia wiceprzewodniczący SKRZCRz Sławomir Adamiec. Program prac konserwatorskich, zatwierdzony przez konserwatora zabytków w przypadku obu pomników będzie polegał po całkowitym demontażu obiektów  na przeprowadzeniu skomplikowanych zabiegów konserwatorskich w pracowni. - Niestety pomnik Emilii z Wolskich Targowskiej, wraz z całą strukturą komory grobowej, uległ bardzo poważnemu zniszczeniu. W  listopadzie ubiegłego roku, w zasadzie doszło do katastrofalnego zapadnięcia się gruntu pod pomnikiem, a dwie płyty bezpośrednio nakrywające kryptę, w znacznej części osunęły się poniżej poziomu podmurówki. Podczas upadku pomnika najmocniej ucierpiał element zwieńczenia, z którego ozdobna korona liści akroterionów została prawie w połowie utrącona. Blok z wykutymi inskrypcjami stracił kilka obszernych fragmentów na narożach i krawędziach. Każda z dwóch zapadniętych kamiennych płyt, ważyła ponad 1,5 tony, dlatego konieczne było, przy demontażu, użycie ciężkich urządzeń dźwigowych  – opisuje Adamiec. Drugi z dziewiętnastowiecznych nagrobków,  rodziny Bełkowskich i Napiórkowskich (Rocha Bełkowskiego, Romualda Napiórkowskiego, Józefy Bełkowskiej),  znajduje się w centralnej części cmentarza, przy głównej alei (obok dzwonnicy). Kompozycja nagrobka opiera się na stylistyce klasycystycznej czerpiącej proporcje i detale z architektury antycznej: kolumna  z kanelowaniem  osadzona na czworobocznym podwyższonym cokole. Na kształt nagrobka o charakterze wertykalnym składają się kamienne elementy ułożone jeden na drugim: kamienna podmurówka, prostokątna płyta zakrywająca kryptę, na płycie centralnie umieszczony stopień na jej narożnikach cztery słupki, powyżej centralnie baza – cokół,  następnie trzon z inskrypcjami, nakrywa, baza kolumny, trzon kolumny na planie koła, nakrywa profilowane zwieńczenie kolumny także na planie koła, na szczycie  żelazny krucyfiks. Materiał kamienny użyty do wykonania elementów nagrobka to szaro-beżowy piaskowiec szydłowiecki. Stan zachowania nagrobka Bełkowskich i Napiórkowskich jest również bardzo zły i wynika z ciągłego oddziaływania warunków atmosferycznych  na obiekt znajdujący się w bliskiej ekspozycji od ulicy Limanowskiego. Dwa z czterech kamiennych słupków osadzonych pierwotnie na płycie nagrobka pozostały na swoich miejscach natomiast dwa pozostałe leżą obok w bardzo złym stanie: oderwane duże fragmenty dolnych i górnych części materiału kamiennego. -  W procesie konserwacji kamiennych elementów nagrobka konieczna będzie szczególna uwaga konserwatorów, w celu  odtworzenia uszkodzonych fragmentów ez starannie dobranego materiału kamiennego. Okrągła nakrywa kolumny nagrobka zostanie sklejona i sklamrowana kotwami ze stali nierdzewnej – precyzuje Sławomir Adamiec. Oba nagrobki zostaną po odnowieniu zaprezentowane odwiedzającym radomską nekropolię przed  Wszystkimi Świętymi. kat Fot. SKOZCRz Radom