Gerard Edery
Program:
18 maja (sobota):
- godz. 12 - „Wałowa - historia żydowskiej dzielnicy” - spacer sentymentalny (start skrzyżowanie ul. Wałowej i Żeromskiego).
- godz. 16 - „Szanse i zagrożenia. Stosunki polsko- żydowskie” - panel dyskusyjny z udziałem m.in. dr historii Idit Gil z Izraela (Resursa, Sala Kameralna). Prowadzenie: Hilda Chaznovitz (USA).
- godz. 19 - „Birobidżian. Ziemia, na której mieliśmy być szczęśliwi” - promocja książki Agaty Maksimowskiej i spotkanie z autorką (sala multimedialna w Muzeum im. J. Malczewskiego, wydarzenie w ramach Nocy Muzeów).
Agata Maksimowska (ur. 1980) – psycholożka i antropolożka, absolwentka Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych na Uniwersytecie Warszawskim. Od 2001 roku prowadzi badania etnograficzne w krajach byłego ZSRR. Autorka artykułów naukowych poświęconych tożsamości i dziedzictwu kulturowemu. Redaktorka książki „Good Practices in the Preservation and Promotion of Jewish Heritage. A Guide Based on the Polish and Belarusian Experiences” (2012). Pracowała w Muzeum Historii Żydów Polskich i Muzeum Warszawskiej Pragi. Przewodnicząca Stowarzyszenia im. Szymona An-skiego.
Birobidżan miał być dowodem na to, że rewolucyjna energia dotrze do najodleglejszych zakątków radzieckiego państwa. Że ex nihilo powstanie nowe żydowskie życie i żydowski socjalistyczny człowiek. Droga do Birobidżanu, stolicy Żydowskiego Obwodu Autonomicznego ZSRR, była jednak bardzo daleka, a podróż okazała się pierwszym wyzwaniem dla tych, którzy uwierzyli w sens budowy żydowskiej autonomii. Potem było jeszcze trudniej. Osadnicy walczyli zarówno z niedającą się poskromić naturą i przeciwnościami losu, jak i z nowym porządkiem gospodarczym i ideologicznym. W opowieściach tych, którzy do Birobidżanu dotarli, nie ma mitu żydowskiej ojczyzny, słychać za to gorycz przegranej.
19 maja (niedziela)
- godz. 13 - „Pamięć” - uroczystość z udziałem m.in. Michaela Schudricha, naczelnego rabina Polski (cmentarz żydowski), Piotra Puchty, dyrektora Fundacji Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego i Katarzyny Kalinowskiej, zastępcy prezydenta Radomia (o godz. 12.15 przed Resursą czeka autokar, który zabierze i odwiezie potem do miasta chętnych do udziału w ceremonii. Mężczyźni proszeni są zabranie nakrycia głowy).
- godz. 17.30 - „Jak uczyć o historii?” - spotkanie z udziałem potomków danych radomian i nauczycieli historii (Resursa, Sala Kameralna).
- godz. 19 - „W kraju Wisły” - koncert Gerard Edery Trio (Gerard Edery (gitara, śpiew), Marcin Król (skrzypce), Sebastian Wypych (wiolonczela). (Resursa, Sala Widowiskowa).
Gerard Edery - absolwent nowojorskiej Manhattan School of Music, wybitny wokalista i gitarzysta, łączący w swych projektach pełną gamę etnicznych stylów i tradycji. Szczególnie bliska jest mu muzyka sefardyjskich Żydów (czyli wywodzących się z południowej Europy, Bliskiego Wschodu i Afryki). Kilka takich utworów usłyszymy w Radomiu, ale podczas koncertu „Z kraju Wisły” królować będzie muzyka Żydów aszkenazyjskich, czyli m.in. polskich. Językiem Aszkenazyjczyków były języki krajów, w których mieszkali, oraz jidysz, a podczas modlitwy - hebrajski.
Wyjątkowy charakter będzie mieć wykonanie kilku melodii radomskich Żydów. Zapamiętał je wywodzący się z Radomia Ben-Zion Gold (1923-2016) i przekazał swoim uczniom w Stanach, gdzie trafił po wojnie i został rabinem. Melodie te usłyszymy znów w Radomiu po 80 latach.
Gerardowi Edery'emu (śpiew, gitara) towarzyszyć będą wyśmienity kontrabasista Sebastian Wypych (wraz z zespołem gościł już na „Uliczce Tradycji” z projektem „Adria Orkiestra”) i skrzypek Marcin David Król.
Wstęp na wszystkie wydarzenia wolny.
Fot. Materiały prasowe/Resursa