Uroczystości w 153. rocznicę powstania styczniowego

    Tegoroczne obchody 153. rocznicy powstania styczniowego łączą się z 100. rocznicą ustawienia pierwszego krzyża powstańczego, w miejscu straceń powstańczych przy ulicy Warszawskiej. Jak wyjaśnia Sławomir Adamiec, nauczyciel historii z II LO, od lipca 1915r., Radom znajdował się pod władzą wojsk austriacko- węgierskich, dlatego  22 stycznia 1916 roku władze okupacyjne, bez żadnych przeszkód pozwoliły na zorganizowanie uroczystości upamiętniających 53. rocznicę wybuchu powstania styczniowego. - Tego dnia o godzinie 10 młodzież radomska i mieszkańcy miasta, zgromadzili się na mszy św. w kościele Opieki NMP (obecnie katedra), a wieczorem o godz. 19 zorganizowano obchody rocznicowe szkół średnich w sali Ligi Kobiet. Uroczystości trwały również następnego dnia, a ich miejscem i organizacją zajęła się młodzież radomskiego gimnazjum męskiego, które od czasu powstania styczniowego zasłynęło nie tylko z bardzo silnej rusyfikacji (szczególnie za dyrekcji Smorodinowa), ale przed wszystkim, z działalności samokształceniowej i patriotycznej. W tamtych czasach, w konspiracji młodzież organizowała również obchody kolejnych rocznic powstania (Pamiętniki F. Czubalskiego), przygotowując się do oczekiwanego zrywu niepodległościowego. Kilka dni później, 6 lutego 1916 roku ustawiono również dla upamiętnienia miejsca straceń powstańców (dziś znamy 29 nazwisk), pierwszy drewniany „Krzyż Straceń  z godłem korony cierniowej". W roku 1933 krzyż drewniany zastąpiono czarnym żelaznym krzyżem, który do dziś stoi przy ulicy Warszawskiej – wyjaśnia Adamiec. Szczegółowy program uroczystości rocznicowych: godz. 12 – msza św. w katedrze godz. 13 – przemarsz pod kościół o.o. Bernardynów, złożenie kwiatów na  grobie  płk. Dionizego Czachowskiego  (uczniowie V LO i  II LO),  odczytanie  Manifestu Rządu Narodowego. godz. 13.30 – przemarsz pod Mauzoleum płk Dionizego Czachowskiego, wezwanie do płk. Dionizego Czachowskiego,  złożenie kwiatów i zapalenie zniczy.  (uczniowie III LO  i II LO) ok. godz. 14.15 – Apel Poległych pod Krzyżem Straceń przy ul. Warszawskiej                          (uczniowie II LO). kat Fot.radom.city