Wystawa w hołdzie ludności żydowskiej Radomia. Na „Płonące” zaprasza Muzeum im. Jacka Malczewskiego

Na wystawę zaprasza Leszek Ruszczyk, dyrektor "Malczewskiego" (fot, Muzeum im. Jacka Malczewskiego/Radom)

Na cykl składa się 31 prac, w których artystka nawiązuje do obiektów związanych z kultem synagogalnym i przenosi je na tradycyjną żydowską technikę papierowej wycinanki, pieczołowicie odtwarzając symbolikę  i ornamentykę sztuki żydowskiej z Europy Środkowo-Wschodniej: stylizowaną roślinną dekorację, symboliczne przedstawienia zwierząt, repertuar tradycyjnych świętych symboli judaizmu (menora, Tora i Tablice Przykazań, Świątynia) oraz kaligrafowane cytaty z tekstów religijnych i modlitw.

Techniką kolażu i frotażu

- Monika Krajewska jest znana ze swojej działalności związanej ze sztuką żydowską. Początkowo ze swoim mężem Stanisławem, jeszcze w latach 80. jeździła po wszystkich cmentarzach żydowskich w Polsce, gdzie robiła dokumentację fotograficzną. Ilość strat i zniszczeń sprowokowało ją do tego, aby tworzyć swoją sztukę. Początkowo tylko fotografowała, a potem zaczęła się interesować wycinanką żydowską, która jest bardzo starą sztuką. Zdobiła ona synagogi i domy wyznawców judaizmu - opowiada Ilona Pulnar-Duszyk, kuratorka wystawy. Jak dodaje, autorka prowadziła także warsztaty, odczyty nie tylko w kraju, ale i za granicą oraz badała mowę symboli i te symbole  umieszczała w swoich wycinankach. - We własnej interpretacji symboli Monika Krajewska miesza tradycyjna formę z bardziej nowoczesnymi formami plastycznymi. Używa techniki kolażu i frotażu, żeby stworzyć większą całość - wyjaśnia kuratorka wystawy.

Aby wprowadzić refleksję nad stratą i zniszczeniem, artystka swoją mozolną pracę poddaje destrukcji: rozrywa po wycięciu fragmenty prac, przypala końce kartek. Jako tła dla wycinanek stosuje barwiony papier, w który wprowadza motyw ognia, popiołów i zgliszczy. W przedstawienia włącza cytaty z tekstów religijnych lub klasyki nowoczesnej literatury żydowskiej, w których pojawiają się odniesienia do płomieni i zniszczenia, jak również do nadziei na ocalenie.

Kuratorką wystawy jest Ilona Pulnar-Duszyk

Film i warsztaty

Wystawę uzupełni film prezentujący dzieje radomskich Żydów podczas II wojny światowej i relacje świadków tych wydarzeń oraz cztery plansze z całą historią żydowskich mieszkańców Radomia (od początków miasta).

Po wernisażu odbędą się warsztaty plastyczne pt. Wycinanka żydowska.

Dyrektor Muzeum im. Jacka Malczewskiego przypomina, że przed II wojną światową Żydzi stanowili 30 proc. mieszkańców Radomia.

- W tym roku, już 17 stycznia, odbędą się w Radomiu i Szydłowcu ogólnopolskie  obchody Dni Judaizmu w Kościele katolickim, a sam styczeń jest miesiącem pamięci o ofiarach Holocaustu - mówi zastępca dyrektora Adam Duszyk.

bdb