Śmierć starci głowę we wtorek, 5 marca, na rynku w Jedlińsku. W podradomskiej miejscowości wielowiekowy obrzęd odbywa się co roku. Zawsze w ostatni wtorek karnawału, w tzw. kusaki. Tak będzie i tym razem, bo to wielowiekowa tradycja.

Widowisko swoim rodowodem sięga ono XVI stulecia i jest nadal kultywowane w Jedlińsku na pamiątkę „prawa miecza”, które miejscowość otrzymała przy lokacji miasta w 1530 roku. - Badacze twierdzą, że na obrzęd „Ścięcia Śmierci” duży wpływ miała szkoła ariańska istniejąca w Jedlińsku w latach 1560 - 1630 oraz szkoła wyższa funkcjonująca w latach 1630 - 1655. W ówczesnych czasach w Jedlińsku przebywało bowiem wielu kleryków, historyków i żaków. Widowisko mogło wziąć swój początek od igrzyska żakowskiego, tj. ścięcia kukły symbolizującej śmierć – objaśnia Anna Malinowska z Gminnego Centrum Kultury i Kultury Fizycznej, które przygotowuje inscenizację.
Widowisko przez lata zachowało swoją pierwotną formę, poprzez co stanowi ważny element dziedzictwa kulturowego kraju. Należy zaznaczyć, że wszystkie role (nawet kobiece) w widowisku są odtwarzane przez mężczyzn.
Inscenizacja jest jedyną tego typu w Europie. Od niepamiętnych czasów widowisko obrzędowe mieszkańcy przygotowują na podstawie wierszowanego scenariusza spisanego w latach 30. XIX wieku przez ks. Jana Kloczkowskiego.
Jak głosi legenda, w zapustny wtorek do mieszkańców miasteczka dotarła wieść przekazana przez kościelnego Kantego. Miał on zapewniać, że Śmierć się upiła i zgubiła kosę na okolicznych łąkach. Ludzie pojmali ją i doprowadzili przed sąd, który wydał wyrok: Śmierć ma być ścięta. Wyrok radnych zatwierdził proboszcz. Po pogrzebie Śmierci odbyła się huczna zabawa.
We wtorek (5 marca), w dzień kusaków od godzin południowych na ulicach Jedlińska pojawi się wiele barwnych postaci. Są to na przykład: diabły, baby, cyganki, rybacy, krakowianki i wiele innych. Swawole przebierańców stanowią tylko wstęp do właściwej części wydarzenia. Samo przedstawienie zaplanowano na godz. 15.40. Odbędzie się też jarmark twórców ludowych, wystąpią kapele ludowe i zespoły muzyczne. Zagra zespół Boys, a na koniec odbędzie się zabawa z zespołem Gama Dance.
kat