Maria Kelles-Krauz, pierwsza kobieta – przewodnicząca rady miejskiej, honorowym obywatelem Radomia
Maria Kelles-Krauz została honorowym obywatelem Radomia. Decyzję w tej sprawie podjęli radomscy radni podczas dzisiejszej sesji. Za przyjęciem uchwały głosowali wszyscy radni: nikt nie był przeciwny, ani nikt nie wstrzymał się od głosu.
Za nadaniem tytułu byli wszyscy radni (fot. Rada Miejska Radom)
Katarzyna Kalinowska, wiceprezydent Radomia przypomniała, że z inicjatywą nadania zasłużonej radomiance zaszczytnego tytułu wystąpiła Radomska Rada Kobiet i przypomniała najważniejsze fakty z życiorysu Marii Kelles-Krauz.
Maria Helena Kelles-Krauz urodziła się 11 czerwca 1882r. w Radomiu, zmarła 4 września 1969r. w Warszawie) to polityczka socjalistyczna, radna i przewodnicząca Rady Miasta Radomia (nazwa właściwa w roku 1919 - prezes Rady Miejskiej w Radomiu), działaczka społeczna, niepodległościowa i oświatowa, tłumaczka. Córka Antoniego i Eleonory z Wójcickich. Ukończyła w 1895 roku pięć klas gimnazjum rosyjskiego w Radomiu, a następnie Kursy Handlowe dla Kobiet Józefy Siemiradzkiej w Warszawie (1900). W latach 1901–1904 pracowała jako buchalterka w Towarzystwie Rolnym w Radomiu.
W 1904 r. jej mężem został Stanisław Kelles-Krauz (1883–1965). W związku ze studiami i pracą męża, od 1904r. przebywali w Wiedniu, od 1905 zamieszkiwali w Krakowie. W tym czasie Maria studiowała przyrodę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Działała wówczas w Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej Po pobycie w Kosowie i Paryżu i powrocie do Radomia była współorganizatorką Oddziału Towarzystwa Kultury Polskiej oraz Biblioteki Publicznej. Włączyła się też do pracy w miejscowej PPS i Związku Strzeleckim.
Po wybuchu I wojny światowej uczestniczyła w tworzeniu struktur Polskiej Organizacji Wojskowej, pracowała także w miejscowym Komitecie Obywatelskim. W 1914r. pracowała w Komitecie Obywatelskim. Wzięła udział w odbudowie struktur PPS w Radomiu w pierwszej połowie 1915 roku.
Maria Kelles-Krauz w latach 1916–1918 była członkinią Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS w Radomiu. W latach 1915–1918 była organizatorką i przewodniczącą Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego w Radomiu. Przewodnicząca okręgu radomskiego Ligi Kobiet PW (1916–1918). Współorganizatorka i działaczka Komitetu Narodowego w Radomiu (1915).
W okresie międzywojennym należała do czołówki działaczy Polskiej Partii Socjalistycznej w Radomiu. W pierwszych wyborach samorządowych po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, 9 marca 1919 r., Maria i Stanisław Kelles-Krauzowie uzyskali mandat radnych Rady Miasta Radomia. 1 kwietnia 1919 r. Maria Kelles-Krauz jako pierwsza kobieta w Polsce została wybrana, spośród radnych, na Prezesa Rady Miejskiej w Radomiu. Wybór ten miał miejsce zaledwie kilka miesięcy po uzyskaniu przez kobiety praw wyborczych (listopad 1918r.). Łącznie wybierano ją dwukrotnie, w roku 1919 i w 1923, a funkcję przewodniczącej rady miejskiej pełniła do 1926.
Wiceprezydent Kalinowska zapowiedziała, że w przyszłym tygodniu zaplanowana jest nadzwyczajna sesja rady miejskiej, która w uroczysty sposób przypomni sylwetkę i działalność Marii Kelles-Krauz.
bdb
