Pamięci Teresy Grodzińskiej. Radomianka jako pierwsza kobieta została odznaczona Virtuti Militari
12 grudnia 2019
W najbliższy weekend uczcimy pamięć Teresy Grodzińskiej, pierwszej kobiety odznaczonej Virtuti Militari, radomianki, sanitariuszki podczas wojny polsko-bolszewickiej w 1920 roku. Okazją jest przypadająca w tym roku 120. rocznica jej urodzin.
Pochodziła ze szlacheckiej rodziny ziemiańskiej Grodzińskich, herbu Kuszaba. Była wnuczką Władysława Rudolfa Grodzińskiego, prezesa dyrekcji szczegółowej Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego i córką Bronisławy Arkuszewskiej h. Jastrzębiec. Już jako uczennica Gimnazjum im. Marii Gajl w Radomiu działała aktywnie w harcerstwie, a w 1915 roku wstąpiła do tajnej Organizacji Młodzieży Narodowej. Po ukończeniu gimnazjum w 1918 rroku rozpoczęła naukę w szkole ogrodniczej w Warszawie.
Po wybuchu wojny polsko-bolszewickiej Teresa Grodzińska praktykowała jako pielęgniarka, by w lipcu 1920 roku ruszyć na front. Przydzielona do 4. Pułku Piechoty Legionów, od 19 sierpnia 1920 roku uczestniczyła w działaniach wojennych w rejonie Hrubieszowa. Podczas odwrotu pozostawała z ciężko rannymi żołnierzami, wielu przeprowadziła pod obstrzałem przez płonący most na rzece Huczwie. 1 września 1920 roku 4 PP Legionów został otoczony przez 1 Armię Konną Siemiona Budionnego. Teresa Grodzińska nie wycofała się chcąc kontynuować opiekę nad rannymi żołnierzami, została wzięta do niewoli i brutalnie zamordowana. 20 grudnia tego roku mija 120 lat od jej urodzin, a w przyszłym roku - 100 lat od jej śmierci.
Program obchodów:
13 grudnia
godz. 10 - wykład otwarty dr Adama Duszyka „Wspomnienie o bohaterce wojny 1920 roku Teresie Grodzińskiej” (Miejska Biblioteka Publiczna, ul. Piłsudskiego 12).
15 grudnia
godz. 10 – złożenie kwiatów na grobie Teresy Grodzińskiej (cmentarz rzymskokatolicki przy ul. Limanowskiego), zbiórka przy Aniele Ciszy.
godz. 11. 45 – prelekcja dr Adama Duszyka. Program artystyczny w wykonaniu uczniów III LO (kościół garnizonowy, pl. Konstytucji 3 Maja 1),
godz. 12 – msza św. z udziałem Orkiestry Wojskowej w Radomiu i Szkolnej Grupy Rekonstrukcji Historycznej w barwach Ochotniczej Legii Kobiet (kościół garnizonowy, pl. Konstytucji 3 Maja 1).
Źródło: UM Radom